តើអ្នកធ្លាប់មានអារម្មណ៍ថា ប្រាក់ខែចូលមកភ្លាម បាត់ទៅវិញភ្លាមៗដែរឬទេ? ការមិនដឹងពីលំហូរចូល និងចេញនៃលុយ អាចនាំឱ្យអ្នកជួបបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុជាញឹកញាប់។ ការរៀបចំ ថវិកាប្រចាំខែ (Monthly Budget) គឺជាគន្លឹះដ៏សំខាន់បំផុតមួយ ដើម្បីគ្រប់គ្រងលុយរបស់អ្នកឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ជៀសវាងការចំណាយហួសកម្រិត និងអាចសន្សំប្រាក់បានសម្រាប់គោលដៅអនាគត។ គេហទំព័រ Bank in Cambodia នឹងបង្ហាញអ្នកពីរបៀបបង្កើត និងគ្រប់គ្រងថវិកាប្រចាំខែឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។
- ជំហានទី ១៖ កំណត់ចំណូលប្រចាំខែរបស់អ្នក
- ជំហានទី ២៖ រាយបញ្ជីចំណាយប្រចាំខែទាំងអស់របស់អ្នក
- ជំហានទី ៣៖ ប្រៀបធៀបចំណូល និងចំណាយ (ធ្វើតុល្យភាព)
- ជំហានទី ៤៖ កែសម្រួលថវិកា និងកាត់បន្ថយចំណាយ
- ជំហានទី ៥៖ តាមដាន និងកែសម្រួលជាប្រចាំ
- សេចក្តីសន្និដ្ឋាន
- សំណួរដែលគេសួរញឹកញាប់ (FAQs) អំពីការរៀបចំថវិកា
ជំហានទី ១៖ កំណត់ចំណូលប្រចាំខែរបស់អ្នក
នេះជាចំណុចចាប់ផ្តើម។ អ្នកត្រូវដឹងច្បាស់ថា តើអ្នកមានប្រាក់ចំណូលសរុបប៉ុន្មានក្នុងមួយខែ។
- ប្រាក់ខែសុទ្ធ (Net Salary): បន្ទាប់ពីកាត់ពន្ធ ឬការបង់វិភាគទានផ្សេងៗ។
- ប្រាក់ចំណូលបន្ថែម: ពីការងារក្រៅម៉ោង អាជីវកម្មតូចតាច ឬប្រភពផ្សេងៗទៀត។
- បូកសរុបទាំងអស់: ត្រូវប្រាកដថាអ្នករាប់បញ្ចូលគ្រប់ប្រភពចំណូល ដើម្បីទទួលបានតួលេខច្បាស់លាស់។
ជំហានទី ២៖ រាយបញ្ជីចំណាយប្រចាំខែទាំងអស់របស់អ្នក
នេះជាផ្នែកសំខាន់ដែលមនុស្សជាច្រើនមើលរំលង។ អ្នកត្រូវតាមដានរាល់ការចំណាយរបស់អ្នក មិនថាធំ ឬតូចនោះទេ។
- ចំណាយថេរ (Fixed Expenses): ជាចំណាយដែលមិនប្រែប្រួលរាល់ខែ។
- ថ្លៃឈ្នួលផ្ទះ/បង់រំលស់ផ្ទះ
- ថ្លៃបង់រំលស់រថយន្ត/ម៉ូតូ
- ថ្លៃសេវាអ៊ិនធឺណិត/ទូរស័ព្ទ
- ថ្លៃធានារ៉ាប់រង
- ថ្លៃសាលាសម្រាប់កូន
- ចំណាយអថេរ (Variable Expenses): ជាចំណាយដែលអាចប្រែប្រួលរាល់ខែ។
- ថ្លៃម្ហូបអាហារ
- ថ្លៃទឹក ភ្លើង
- ថ្លៃធ្វើដំណើរ (សាំង ឬតាក់ស៊ី)
- ថ្លៃកម្សាន្ត/ញ៉ាំអីក្រៅផ្ទះ
- ថ្លៃទិញទំនិញផ្ទាល់ខ្លួន
- ថ្លៃព្យាបាលជំងឺ
- វិធីងាយស្រួលតាមដានចំណាយ:
- ប្រើ Mobile Banking App: កម្មវិធីធនាគារជាច្រើនមានមុខងារ Personal Finance Management (PFM) ដែលអាចជួយអ្នកតាមដានរាល់ប្រតិបត្តិការ។
- កម្មវិធីរៀបចំថវិកា: មានកម្មវិធីទូរស័ព្ទជាច្រើន (ឧទាហរណ៍៖ Expense Manager, Mint) ដែលអាចជួយអ្នកបញ្ចូលចំណាយ និងបង្កើតរបាយការណ៍។
- សៀវភៅ ឬ Excel: សម្រាប់អ្នកដែលចូលចិត្តកត់ត្រាដោយដៃ ឬនៅលើកុំព្យូទ័រ។

ជំហានទី ៣៖ ប្រៀបធៀបចំណូល និងចំណាយ (ធ្វើតុល្យភាព)
បន្ទាប់ពីដឹងចំណូល និងចំណាយហើយ សូមយកមកប្រៀបធៀបគ្នា៖
- ចំណូល > ចំណាយ: នេះជារឿងល្អ! អ្នកមានលុយនៅសល់។ ត្រូវបែងចែកប្រាក់ដែលនៅសល់នេះទៅសន្សំ ឬវិនិយោគ។
- ចំណូល < ចំណាយ: នេះជាបញ្ហា! អ្នកកំពុងចំណាយលើសពីអ្វីដែលអ្នករកបាន។ អ្នកត្រូវរកវិធីកាត់បន្ថយចំណាយ។
- ចំណូល = ចំណាយ: អ្នកគ្រាន់តែគ្រប់គ្រងបានល្អ ប៉ុន្តែគ្មានលុយសន្សំសម្រាប់អនាគត ឬករណីបន្ទាន់ទេ។
ជំហានទី ៤៖ កែសម្រួលថវិកា និងកាត់បន្ថយចំណាយ
ប្រសិនបើចំណាយរបស់អ្នកច្រើនជាងចំណូល អ្នកត្រូវចាត់វិធានការ៖
- កំណត់អាទិភាព: ចំណាយអ្វីខ្លះដែលចាំបាច់បំផុត? ចំណាយអ្វីខ្លះដែលអាចកាត់បន្ថយ ឬលុបចោលបាន?
- កាត់បន្ថយចំណាយអថេរ: នេះជាចំណុចងាយស្រួលបំផុតក្នុងការកែសម្រួល។ ឧទាហរណ៍៖ កាត់បន្ថយការញ៉ាំអាហារក្រៅ សម្រួលការកម្សាន្ត ឬកាត់បន្ថយការទិញទំនិញមិនចាំបាច់។
- ពិចារណាបង្កើនចំណូល: ស្វែងរកការងារក្រៅម៉ោង ឬប្រភពចំណូលបន្ថែម ប្រសិនបើការកាត់បន្ថយចំណាយនៅតែមិនគ្រប់គ្រាន់។
ជំហានទី ៥៖ តាមដាន និងកែសម្រួលជាប្រចាំ
ការរៀបចំថវិកាមិនមែនជាការងារធ្វើតែម្ដងនោះទេ។ អ្នកត្រូវតាមដានវាជាប្រចាំ (រៀងរាល់សប្តាហ៍ ឬរៀងរាល់ខែ) ហើយកែសម្រួលវាទៅតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែងនៃជីវិតរបស់អ្នក។
សេចក្តីសន្និដ្ឋាន
ការរៀបចំថវិកាប្រចាំខែប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព គឺជារបៀបរស់នៅមួយដែលជួយអ្នកឱ្យយល់ដឹងពីស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុរបស់ខ្លួនឯង ជៀសវាងបំណុល និងអាចសន្សំប្រាក់ដើម្បីសម្រេចគោលដៅនានា។ ចូរចាប់ផ្តើមអនុវត្តថ្ងៃនេះ ហើយអ្នកនឹងឃើញពីភាពខុសប្លែកគ្នានៃការគ្រប់គ្រងលុយរបស់អ្នក!
សំណួរដែលគេសួរញឹកញាប់ (FAQs) អំពីការរៀបចំថវិកា
១. តើគោលការណ៍ 50/30/20 ក្នុងការរៀបចំថវិកាជាអ្វី?
- វាជាគោលការណ៍ដ៏ពេញនិយមមួយ៖ ៥០% នៃចំណូលសម្រាប់តម្រូវការចាំបាច់ (Need) ៣០% សម្រាប់បំណងប្រាថ្នា (Want) និង ២០% សម្រាប់សន្សំ ឬបង់បំណុល។
២. តើខ្ញុំត្រូវតែប្រើកម្មវិធីទូរស័ព្ទដើម្បីរៀបចំថវិកាទេ?
- មិនចាំបាច់ទេ។ អ្នកអាចប្រើសៀវភៅសរសេរ ប៊ិច ឬកម្មវិធី Excel ក៏បាន។ កម្មវិធីទូរស័ព្ទគ្រាន់តែជួយឱ្យការងារនេះកាន់តែងាយស្រួល និងរៀបរយ។
៣. តើគួរធ្វើដូចម្តេចបើខ្ញុំពិបាកនឹងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវថវិកាដែលបានកំណត់?
- ចាប់ផ្តើមដោយការផ្លាស់ប្តូរតូចៗ ហើយបន្តិចម្តងៗ។ ត្រូវមានវិន័យលើខ្លួនឯង និងរំលឹកខ្លួនឯងពីគោលដៅហិរញ្ញវត្ថុរបស់អ្នក។ ពិចារណាការកាត់បន្ថយការចំណាយមិនចាំបាច់ជាមុនសិន។
៤. តើការរៀបចំថវិកាជួយកាត់បន្ថយបំណុលបានទេ?
- បាទ/ចាស! ការរៀបចំថវិកាជួយអ្នកឱ្យដឹងថាអ្នកកំពុងចំណាយលើអ្វីខ្លះ ដែលអាចឱ្យអ្នកកំណត់តំបន់ដែលត្រូវកាត់បន្ថយ ដើម្បីមានប្រាក់សល់សម្រាប់បង់បំណុល៕
សេចក្ដីប្រកាស 📢
ព័ត៌មានទាំងអស់នៅលើគេហទំព័រនេះគឺសម្រាប់តែគោលបំណងផ្ដល់ជាចំណេះដឹង និងអប់រំទូទៅប៉ុណ្ណោះ ហើយមិនមែនជាដំបូន្មានហិរញ្ញវត្ថុអាជីពទេ។